Милекне мошенниклардан ничек сакларга
Татарстан Росреестры гражданнарга күчемсез милек белән алыш-бирешләрдә үзләрен мошенниклыктан сакларга ярдәм итүче берничә тәкъдим әзерләде.
1. Шәхси катнашмыйча теркәлүне тыю
Күчемсез милекнең һәр хуҗасы Росреестрга үз милке белән килешүләр аның шәхси катнашында яки законлы вәкиле катнашында гына эшләнергә мөмкин дигән гариза яза ала. Мондый гаризаны күчемсез милек объекты милекчесе (ышаныч кәгазе буенча эш итүче зат мондый гаризаны бирә алмый) яисә аның законлы вәкиле (ата-аналар, опекун, попечитель) теләсә кайсы КФҮ офисында, Росреестр рәсми порталының шәхси кабинетында яки дәүләт хезмәтләре Порталы аша бирергә мөмкин. Соңгы ысулда, бу хезмәт Госключ мобиль кушымтасын куллану мөмкинлеге белән бар, бу көчәйтелгән квалификацияле электрон имза сертификатын бушлай алырга һәм смартфон документларына кул кую өчен кулланырга мөмкинлек бирә. Әгәр дә хуҗа мондый тыюны урнаштырган булса, аны хезмәт белән дә алып була. Мондый гаризаны тапшырганда ЕГРНга тиешле язма кертеләчәк. Ул гариза бирүченең күчемсез милеге белән операция ясарга теләгән һәркемгә баш тарту өчен нигез булып хезмәт итә.
2. Электрон килешүгә ризалык бирегез
Көчәйтелгән квалификацияле электрон имзаны (ЭЦП) куллану кагыйдәләре турындагы закон нигезендә, әгәр граждан күчемсез милек белән ЭЦП ярдәмендә электрон рәвештә килешү үткәрергә рөхсәт итсә, бу хакта ул Росреестрга аерым гариза бирергә тиеш. Милекчедән мондый гариза булмаганда, документларның электрон пакеты нигезендә хокукларны дәүләт теркәвенә алу мөмкин булмаячак. Гаризаны шәхси мөрәҗәгать аша, шул исәптән КФҮ аша да бирергә мөмкин. Шулай ук гаризаны алдан нотариуста имзасын раслап, почта аша җибәрергә мөмкин. ЭЦП имзалаган документлар нигезендә теркәү мөмкинлеге турында язылу гариза кергәннән соң 5 эш көненнән дә артмаган вакытка кертелә.
2. ЕГРН белешмәсен сорагыз
Теләсә нинди сату-алу килешүләрен кылганда, ЕГРН белешмәсен сорагыз - нәкъ менә бу документ милеккә хокукны раслый һәм теләсә нинди үзгәрешләрне теркәп бара. Моның өчен КФҮгә мөрәҗәгать итеп яки Росреестрның рәсми порталында гариза тутырырга кирәк. Күчемсез милек сатучыдан белешмә сорарга киңәш итәбез, чөнки 2023 елның 1 мартыннан әлеге хокук ияләре ЕГРНнан алынган белешмәләрне хуҗасы үз фамилиясе, исеме, атасының исеме һәм туган көне турында махсус гариза буенча мәгълүмат ачкан очракта гына ала ала. Шуңа бәйле рәвештә, сатучы үзе ЕГРНнан аның милек хокукын раслаучы отчет бирә ала, аның дөреслеген хисаптагы QR-код ярдәмендә тикшерә ала. QR-кодны сканерлап документ тапшырылачак кызыксынучы зат тәкъдим ителгән мәгълүматларның раслануын яисә аларны кире кагуын алачак. Бу килешү ясаганда потенциаль куркынычларны бетерәчәк һәм аның юридик чисталыгын гарантияли.
3. Сезнең мөлкәтегез белән кем кызыксынганын ачыклагыз
Күчемсез милек объекты милекчесе үзенә караган күчемсез милек объектына карата мәгълүмат сораган затлар турында белешмә ала ала. Белешмәдән милекче физик, юридик затлар, җирле үзидарә органнары, дәүләт хакимияте органнары турында мәгълүмат алачак, алар аның күчемсез милек объекты турында мәгълүмат алачак, белешмә алу датасы һәм мондый документның чыгучы номеры турында мәгълүмат алачак.
4. Күчемсез милек теркәлгәннән соң гына түләгез
Татарстан Росреестры яклар арасында дәүләт теркәве һәм ЕГРНнан өземтә алганнан соң гына исәп-хисап ясарга киңәш итә. Шулай ук исәп-хисапның иң куркынычсыз вариантларының берсенә банк күзәнәге керә: килешүгә кул куйганда, сатып алучы акчаны банктан арендага алынган шакмакка хокукларны теркәлгәннән соң сатучы тарафыннан акча алу шартларында тапшыра. Сатып алучы хокукларын теркәлгәннән соң, сатучы күзәнәккә керә һәм акча ала. Мондый механизм ике якның да куркынычсызлыгын гарантияли.