Гаилә һәм гаилә кыйммәтләре
Россия Федерациясе Хөкүмәтенең 2014 елның 25 августындагы карары белән 1618-р номерлы " 2025 елга кадәр чорга Россия Федерациясендә дәүләт гаилә сәясәте концепциясе «расланды, ул Россия җәмгыятенең фундаменталь нигезе буларак гаиләгә ярдәм итүгә, ныгытуга һәм яклауга, традицион гаилә кыйммәтләрен саклап калуга, җәмгыять тормышында гаиләнең ролен күтәрүгә, гаиләдә һәм җәмгыятьтә ата-ананың абруен күтәрүгә, гаиләдә һәм җәмгыятьтә ата-ананың абруен булдырмауга һәм җиңүгә юнәлдерелгән принципларның, бурычларның һәм өстенлекле чараларның бербөтен системасыннан гыйбарәт.иминлексезлек, гаиләләрнең тормыш шартларын яхшырту һәм тормыш сыйфатын яхшырту.
Һәрвакыт традицион гаилә кыйммәтләре һәм традицияләре дәүләтчелек һәм көчле державаның таянычы булды һәм булып кала.
Гаилә-Россиянең бүгенгесе һәм киләчәге нигезе. Без барыбыз да яхшы аңлыйбыз, әхлакый яктан сәламәт һәм рухи яктан нык гаилә тулы кыйммәтле җәмгыятьнең нигезе булып тора. Россиянең нинди булуы безнең балаларыбызны нинди итеп тәрбияләвебезгә бәйле.
Гаилә-ул озак вакытлы, планлы рәвештә үсә торган мөнәсәбәтләр, аларның үз астында билгеле бер фундаменты бар, аны ныгыту белән көн саен шөгыльләнергә кирәк.
Әгәр дә гаилә нигезе нык булса, алар теләсә кайсы чорда да тора алачак, барлык кризисларны кичерә һәм юлларында барлыкка килгән проблемаларны хәл итә алачак.
Гаилә мөнәсәбәтләренең нигезе дип алардан алып ташлау мөмкин булмаган, ягъни алардан башка алар яшәүдән туктаган нәрсәне атарга мөмкин. Әйдәгез, гаилә мөнәсәбәтләренең нәрсәгә нигезләнүен карыйк.
Мәхәббәт:
Нәкъ менә мәхәббәтне бәхетле гаилә мөнәсәбәтләре нигезләре исемлегендә беренче булып карарбыз, чөнки ул гаиләдә гармонияле, ә иң мөһиме бәхетле элемтәләр төзү өчен нигез булып тора. Проблема шунда гына, күпләр мәхәббәтне бары тик хис буларак кына карый, ә ул чынлыкта тирәнрәк мәгънәгә ия. Хис-мәхәббәтнең бер генә чагылышы ул. Мәхәббәт төшенчәсен һәм мәгънәсен аңлау кешегә тиз генә килми. Яшь кешеләр еш кына мәхәббәтне гашыйк булу чорында гормональ системаның үзенчәлекле халәте белән бәйле эйфория, «химия» тойгысы белән бутыйлар. Тик « "күбәләкләр корсакта" - ул әле мәхәббәт түгел, ә аңа башлангыч этап кына. Бу халәт сездә ай ярымнан, күп дигәндә ике елга кадәр дәвам итәчәк. Гашыйк булу эйфориясе узгач, иң кызыгы башланачак. Бу мәхәббәт юкка чыккан дигәнне аңлатмый. Юк, киресенчә - мәхәббәт ул, гашыйк булудан аермалы буларак, төзелә һәм ныгый. Гашыйк булу һәм эйфория-гаилә мөнәсәбәтләренең иң яхшы нигезләре түгел. Менә мәхәббәтне характерлый торган мөһим төшенчәләр.
Мәхәббәт – ул һичшиксез кабул итү.
Мәхәббәт-ул кабул ителгән карар, үзеңне кешегә багышлау.
Мәхәббәт-үзеңне корбан итә белү ул.
Мәхәббәт-ул тугрылык һәм тугрылык.
Мәхәббәт-ул башка кешенең ихтыяҗларын үзенекеннән өстен куя белү.
Ышаныч:
Исемлектәге чираттагысына без ышанычны карарбыз. Бик күп нәрсә сезнең гаиләгездә ышаныч булдыру һәм ныгыту өчен күпме эшләвегезгә бәйле. Сезнең мөнәсәбәтләрегезнең киләчәге булачакмы – шуңа бәйле дип әйтергә мөмкин. Гаиләдә ышанычны барыннан да көчлерәк сакларга кирәк. Иң кызыгы, ышаныч бик нәзберек һәм аны җимерү өчен бераз кирәк. Ләкин, әгәр сез элек җимерелгән ышанычны торгызырга теләсәгез, бу катлаулы эшкә сездә еллар түгел, хәтта дистә еллар китәргә мөмкин. Хәер, төрлечә була. Менә ышанычның берничә мәҗбүри өлеше. Ышаныч партнерларның бер-берсенә һәм тирә-юньдәгеләргә карата намуслылыгына корыла. Әгәр дә сез үз партнерыгызга дөресен әйтәсез икән, шул ук вакытта башкаларга ялганлыйсыз икән – ул шулай ук сезгә йөз процент ышана алмаячак. Әгәр дә сез әйләнә-тирәдәге кешеләрне җиңел генә алдыйсыз икән,иң якын кешегезне алдамаячагыгызга гарантия кайда? Ышаныч шулай ук абсолют ихласлыкны күздә тота, чөнки үзе ачылмаган кешегә ачылырга мөмкин түгел. Моннан тыш, ябыклык кешенең нәрсәнедер яшерергә, димәк алдарга теләвен күрсәтә. Гаилә берлекләрендә әйтеп бетермәү-алдау белән бер үк нәрсә. Ышаныч шулай ук сүзләрегездә торырга һәм сез сөйләгәннәр белән яшәргә. Әгәр дә сезнең гамәлләрегез сүзләр белән аерылса-сез ышаныч яулый алмассыз.
Хөрмәт:
Гаилә мөнәсәбәтләренең нигезләре шулай ук хөрмәт дигән төшенчәне дә үз эченә ала. Чынлыкта хөрмәт-ул күп төрле яклары булган комплекслы төшенчә. Үзара ихтирамнан башка гаилә мөнәсәбәтләре гармонияле һәм шатлык китерә алмаячак. Гаиләдәге бәхетле мөнәсәбәтләр-төрле формаларда чагыла торган югары дәрәҗәдәге хөрмәт булган мөнәсәбәтләр. Хөрмәт – ул үз партнерыңның барлык гадәтләрен абсолют кабул итү, яхшы сыйфатларын тану һәм һичшиксез үз партнерыңа ихтирам белән карау. Гаиләдә хөрмәт партнерларның берәрсенең казанышларына бәйле түгел, әмма шуңа да карамастан аларның булуы гаиләдә үзара хөрмәтне ныгытырга сәләтле. Ихтирам гаилә мөнәсәбәтләрендә бер-берсен яңадан тәрбияләү, характерның билгеле бер сыйфатларын үзгәртү, үз карашыңны көчләп тагу, манипуляцияләү кебек күренешләрнең барлыкка килүен кире кага.
Уртак максатлар һәм күрү:
Уртак максатлар булу гармонияле гаилә мөнәсәбәтләренең бик мөһим, хәтта фундаменталь өлеше булып тора. Ир белән хатынның киләчәкне уртак күрүе бик мөһим. Әгәр алар бер үк максатка омтылмасалар, яки гомумән төрле юнәлешләрдә хәрәкәт итсәләр, ике кешегә берләшергә мөмкин түгел. Гаилә мөнәсәбәтләрен булдыру һәм үстерү өчен ир-ат һәм хатын-кыз баштан ук бер уртак максат белән берләштерелергә тиеш. Әлбәттә, аларның төрле эшчәнлек төрләре, төрле һөнәрләре, зәвыклары, өстенлекләре булырга мөмкин, әмма төп мәсьәләләрдә-алар бер-берсе белән килешергә тиеш. Гаилә тормышы шуңа нигезләнә. Әгәр ир-ат балаларсыз ирекле тормышны өстен күрә икән, күп сәяхәт итәргә планлаштыра икән, һәм көн саен ниндидер яңа нәрсәләр белергә планлаштыра икән, ә хатын-кыз елга буендагы Уңайлы йорт, балалар тудыру һәм тәрбияләү турында хыяллана икән, гармониягә ирешү мөмкин булмаячак. Төп төшенчәләр һәм киләчәкне күрү тәңгәл килергә тиеш-бу озак вакытлы, гармонияле һәм бәхетле гаилә бәйләнешләрен төзү өчен иң яхшы нигез булачак. Уртак максатлар һәм күзаллаулар – гаилә мөнәсәбәтләренең нигезләре, алар аларның үсешен тәэмин итә.
Үзара ярдәм:
Гаиләләрдә булырга тиешле тагын бер әйбер-ул үзара ярдәм. Бу якын мөнәсәбәтләрнең, теләсә нинди типтагы база өлеше. Башта бу элемент мөнәсәбәтләрдә ир белән хатын теләгән дәрәҗәдә булмаска да мөмкин, әмма ул вакыт узу белән, үзара мөнәсәбәтләрнең үсешенә һәм үсешенә пропорциональ рәвештә үсәргә омтыла. Ир белән хатынга ярдәм күрсәтергә мөмкинлек бирә торган һәр вәзгыять гаилә мөнәсәбәтләренең бу нигезен ныгыта.
Үзара аңлашу:
Кешеләр алар арасында үзара аңлашу булмаса, гаилә мөнәсәбәтләрен үстерә алмаячак, хәтта булдыра алмаячак. Сез, мөгаен, мондый гыйбарәне берничә тапкыр ишеткәнсездер - »без төрле телләрдә сөйләшәбез". Бу образлы әлбәттә – хәтта бер телдә аралашканда да кешеләр үзара аңлашуга ирешмәскә мөмкин, ә ул булмаса – гаиләләр җимерелә генә. Үзара аңлашу күп факторларга бәйле. Партнерларның өлгерү дәрәҗәсе бертөрле, кыйммәтләрнең охшаш системалары, өстенлекләр Исемлеге, тормыш позицияләре.
Традицияләр:
Шулай ук гаилә мөнәсәбәтләренең нигезенә буыннан-буынга тапшырыла торган традицияләр керә. Гаилә традицияләре ата-ана йортларыннан, ир белән хатынның һәркайсыннан күчерелеп тә, турыдан-туры яшь гаиләдә формалашып та була ала. Гаиләдә үзара мөнәсәбәтләрне ныгытып кына калмыйча, төрле буын вәкилләре арасында багланышлар урнаштырырга, гаиләнең барлык әгъзаларын берләштерергә ярдәм итә торган гаилә традицияләрен саклау, формалаштыру, үстерү һәм аларга ярдәм итү бик мөһим. Һәр гаиләнең үз традицияләре булырга мөмкин-монда үзенчәлекле Шатлык бар!
Бер-береңә хезмәт итү:
Кемдер моны кайгырту, кемдер хезмәт итү дип атый, ә кемдер берничек тә атамый, ә бары ала һәм эшли. Гаиләдә бер-берсенә хезмәт итү никахлашуга гына түгел, ә гаиләнең барлык әгъзаларына да кагылырга тиеш. Гаилә әгъзаларының һәркайсы икенчесе өчен нәрсәдер эшли. Мәсәлән, ир – ат азык-төлек сатып ала, гәрчә үзе эштән соң артык арыган булса да-ул моны хатын-кыз авырлык ташымасын өчен эшли. Шул ук вакытта хатын аңа кичке аш әзерли, өйдә ял итсен өчен күлмәген сыпыра. Бер-берсенә хезмәт итү гадәте булган гаиләләрдә беркайчан да «бу гомумән минем бурычым түгел» темасына бәхәсләр тумый, ә барысы да һәм һәркем моны булдырмас өчен барысын да эшли. Бер – берсе турында кайгырту гадәте булган гаилә-балаларны тәрбияләү өчен сәламәт атмосфера.
Аек эгоизмнан мәхрүм ителгән, корбанлыкка һәм намуслылыкка сәләтле, үзләре өчен генә яшәмәячәк һәм киләчәктә алар янында булачак кешене бәхетле итә алачак шәхесләрне тәрбияләү.
Гаилә мөнәсәбәтләренең нигезен ничек ныгытырга?: