Интернетта мошенниклардан ничек сакланырга
Алар зур бренд булып кыланганда
Көн саен кешеләр интернетта эре компанияләрдән миллионлаган заказ урнаштыра-кием, косметика, техника сатып ала. Мошенниклар кешеләрнең брендларга ышанычыннан файдалана һәм рәсми коммуникацияләрне: таратуларны, шалтыратуларны, SMS, социаль челтәрләрне күчереп түләүне «тотып алырга» тырыша. Нәтиҗәдә компанияләр үзләре дә, аларның клиентлары да зыян күрә.
Саклык кирәк
Соңгы вакытта Ситилинк кемдер клиентларга шалтыратып һәм аларга зур ташламалар белән электроника һәм көнкүреш техникасы сатып алырга тәкъдим иткән ялган хатлар җибәреп, компания Исемен куллана дигән хәбәрләр ала башлады. Хаттагы сылтамалар ситилинканың чын сайтына, аның «зеркало»сына бик охшаган сайтка алып бара. Бу сайтта күрсәтелгән реквизитлар буенча түләп, сез акча югалтачаксыз, мошенникларга үзегез һәм карта турында мәгълүмат җиткерәсез. Бәлки, компьютерыгызны йоктырыгыз. Һәм, әлбәттә, товарны ала алмассыз.
Ялган хәбәрнең характерлы билгеләре:
сезгә шалтыраттылар, электрон почтага хат җибәрделәр, SMS җибәрделәр яки социаль челтәрдә хәбәр яздылар, шул ук вакытта сез бер тапкыр да яки күптән компания хезмәтеннән файдаланмадыгыз.;
хатта сез таратуга кул куйгансыз дип әйтелә, гәрчә сез моны хәтерләмисез;
гаять зур, реаль булмаган ташламалар вәгъдә итәләр;
бу ташламаларны бик чикләнгән вакыт эчендә генә алырга мөмкин, акцион товар күләме бик чикләнгән-сезне кичекмәстән эш итәргә мәҗбүр итәләр;
еш кына бу ташламалар «сезнең өчен генә» дип әйтелә, шуңа күрә алар турында мәгълүматны сез башка беркайда да таба алмассыз яки мондый ташламалар турында белергә тиеш түгел диелә, ләкин сезгә «бәхет елмайды».
Мошенникларның текстларында еш кына орфографик һәм грамматик хаталар, Шрифтның төрле типлары һәм үлчәмнәре, шулай ук сыйфатсыз рәсемнәр очрый. Хаталар җибәрүчеләрнең наданлыгы, хатларга дөреслек бирү яки спам-фильтрларны урап узу теләге нәтиҗәсе булырга мөмкин. Һәрхәлдә, текст һәм рәсемнәрнең төгәл булмавы сагайтырга тиеш.
Шикле хәбәр алдык (теләсә нинди формада) - компаниягә ярдәм йөзеннән хәбәр итегез
Кармакка ничек эләкмәскә
Шалтыратуны ташлагыз һәм компаниянең рәсми сайтында күрсәтелгән номерны җыйыгыз. Мәсәлән, ситилинка контакт-үзәге номеры +7 495 780-20-02.
Белегез, компания хезмәткәрләреннән берәрсе Сезнең белән элемтәгә керә һәм хезмәтләр тәкъдим итә алыр идеме.
Хатларда җибәрүченең адресын тикшерегез. Ситилинк хатларны бары тик шушы доменнардан гына җибәрә:
@citilink.ru;
@promo.citilink.ru;
@service.citilink.ru.
Әгәр җибәрүче адресында башка домен күрәсез икән, ышаныгыз – бу хатны без җибәрмәгән.
Хатны җибәргән e-mailны табу өчен җибәрүченең исеменә басыгыз. Ул безнең кебек үк булырга мөмкин, ә менә адрес реаль булачак.
Сайтның адресын тикшерегез. Мошенникларның хатларындагы сылтамалар укучыларны фишинг сайтларына юнәлтә. Сайтның адресына игътибар белән карагыз һәм аны кибетнең рәсми сайты белән чагыштырыгыз. Әгәр дә ул бер символ белән генә булса да аерыла икән-сайттан чыгып китегез.
Бигрәк тә гадәти булмаган доменнар белән игътибарлы булырга кирәк. CYOU-стартаплар өчен билгеләнгән домна зонасы. Аны куллануны контрольдә тоту минималь, бу доменда үз ресурсларын бер генә җитди бренд та урнаштырмаячак.
Компания сайтына керегез һәм ул клиентларга хатта күрсәтелгән ташламалар тәкъдим итәме икәнен тикшерегез. Кагыйдә буларак, акцияләр турында тулы мәгълүмат махсус бүлектә урнаштырылган.
Шикле хәбәрләргә игътибар итмәгез. Кайвакыт мошенниклар хәйләкәррәк эш итә һәм нәрсәдер эшләргә, мәсәлән, нәрсәдер сатып алырга дигән боерык белән "директордан хат" җибәрә.
Хәбәр корпоратив почтага да, мессенджерга да килергә мөмкин. Рекомендация шул ук: хат җибәрүченең адресын тикшерегез. Әгәр шик туса, җибәрүче белән язышу тарихын карагыз һәм адресны чагыштырыгыз. Яки, үтенечнең чын булуын ачыклау өчен, Сезгә билгеле булган контактлар буенча кеше белән элемтәгә керегез
Агулаучының чынлыгын ничек тикшерергә
Ситилинк исеменнән рассылка алдыгызмы һәм моның чыннан да компаниядән хат булуына шикләндегезме? Бер юл белән безгә хәбәр итегез:
электрон почтага языгыз: pd@citilink.ru;
сайтта чатка языгыз яки ярдәм формасы аша безнең белән элемтәгә керегез;
бердәм номер буенча шалтыратыгыз: +7 495 780 20 02.
Без тиз арада чаралар күрә алсын өчен, сөйләгез әле:
сез шикле ресурс турында ничек белдегез (эзләү системасында шикле сайт таптыгыз, телефон шалтыравы алдыгыз, почтага хат, SMS һ. б.);
шикле ресурска керү мөмкинлеге кайчан алынды;
нинди гамәлләр кылганнар (мәсәлән, сайтта авторизацияләнгәннәр яки заказ рәсмиләштергәннәр).
Мөрәҗәгатьне булдыру берничә минут кына алачак һәм безгә киләчәктә мошенникларның гамәлләрен булдырмый калырга ярдәм итәчәк.
Хатаны ничек төзәтергә
Әгәр сез яки сезнең якыннарыгыз банк реквизитларын кертеп, заказны фишинг сайтында түләсәгез, нишләргә?
Карта белән түләгән банкка мөрәҗәгать итегез. Кайбер очракларда түләүне туктатып була, ә акчаны кире кайтарып була. Һәрхәлдә, банк җинаятьчеләрнең мәгълүматларын Россия Банкының махсус базасына тапшырачак, һәм аларның счетларын һәм карталарын блоклаячаклар.
Шулай ук һичшиксез полициягә мөрәҗәгать итегез. Гаризаны ике ысул белән бирергә мөмкин:
Онлайн-Россия Эчке эшләр министрлыгының рәсми сайтында «Гражданнар мөрәҗәгатьләре»бүлегендә. Гариза кабул ителгәннән соң, электрон почтага код киләчәк, аның ярдәмендә ведомство сайтында мөрәҗәгатьнең язмышын күзәтеп булачак;
офлайн-яшәү урыны буенча. Бүлек яки полиция пункты адресын шулай ук эчке эшләр министрлыгы сайтында «сезнең участковый»бүлегендә белергә мөмкин. Гаризаны теркәячәкләр һәм белдерү талоны бирәчәкләр. Аның номеры буенча телефоннан яки бүлектә мөрәҗәгатьнең статусын тикшерергә мөмкин.
Гаризада булган хәлне максималь җентекләп тасвирлагыз. Бу хокук саклау органнарына җинаятьчеләрне эзләүдә ярдәм итәчәк.